Bilindiği üzere; uyku bedensel ihtiyaçlarımız içerisinde önemli bir yere sahiptir. Fiziksel olarak bizi dinç tutması yanında, uykusuzluk ruhsal sağlığı da etkilemektedir. Vücut dengesinin sağlanması, psikolojik sağlamlık ancak iyi ve kaliteli bir uyku ile mümkündür.
Derin ve güzel bir uyku için günün gerilimlerinden 30 dk. bir yürüyüş, ılık bir duş ile başlangıç yapabilirsiniz. Aile içinde herşey istediğiniz gibi gitmeyebilir, iş yerinde sorunlar yaşayabilirsiniz. Gün içinde kendinize küçük bir ara verebilirsiniz.
Nefes egzersizleri hem kaliteli uyku hem de olayları anlama ve algılama biçiminizi değiştirecektir. Kendinizi ve başkalarını yönetmeyi, sorununu bir parçası değil çözüm olabilmeyi başardığınız zaman hem yaşam kaliteniz hem de uyku kaliteniz artacaktır. En önemlisi herşeyi yerinde ve zamanında yapmaktır. Küçük bir mizah katarsak uyku iyidir fakat ayakta uyumamanızı da şiddetle öneririm:)
Daha sağlıklı bir beden için başka neler mümkün..
Sağlıklı ve üretken bir bedeninin nasıl ki; sağlıklı beslenmeye, aktiviteye, sosyal ilişkilere ihtiyacı varsa bir o kadar da düzenli ve rahat bir uykuya da o kadar ihtiyacı vardır.
Uyku sorunlarına genel olarak baktığımızda bunun fiziksel, zihinsel ve ruhsal nedenlerinin olduğunu söyleyebiliriz.
Fiziksel nedenler içinde; hastalıklara bağlı uyku sorunları için tabi ki profesyonel bir yardım almak kişi için en faydalı yoldur. Bu hastalıklar arasında; Uyku apnesi, bilindiği üzere uyurken horlama ve soluksuz kalma hali, gündüzleri uyuklama, yorgunluk şeklinde çıkıyor. Bir de “huzursuz bacak sendromu” bu da bacaklarda hissedilen huzursuzluk, bacağı hareket etme hali diyebiliriz.
Tabi ameliyatlar, uykuyu bozan hastalıklar, ağrı, sızı gibi durumların uyku kalitesini bozması da fiziksel rahatsızlıklar kısmına giriyor.
Burada bahsedeceğim kısım; mesela kişide günlük geçici uykusuzluk hali, bir sınav, hayati bir görüşme, gibi kişinin heyecan ve endişesinden dolayı yaşanan uykusuzluk ve stresten kaynaklanan uykusuz kalma hali üzerinde duracağız. Günlük uykusuzluk, stres gibi durumları, hepimiz zaman zaman hayatımızda yaşıyoruzdur. Nedenini bildiğimiz için bu durumların geçici olduğunu biliriz.
Bir de depresyon ve stresten kaynaklanan uyku problemlerinde durum yaşam kalitemizi etkilemeye başlayınca da yine profesyonel bir yardım alınması gerekiyor.
Peki daha kaliteli ve düzenli bir uyku için neler yapabiliriz;
-Hafta sonu uyku saatlerinizin çok geç saatlere alınıp çok geç uyanmamayı düzenleyebilirsiniz.
-Gece uyumadan 2 saat öncesinden abur, cubur yemek mideyi doldurmak kişinin kaliteli bir uyku uyumasına engel olur.
-Sportif aktiviteler kişinin ter yoluyla toksinleri atmasını sağladığından daha iyi bir uyku uyumaya yardımcı olur.
-Ertesi gün yapacağınız işleri önceden planlayın, kolaylaştırmak için notlar alın. İşleri uyumadan önce düşünmenize gerek yok. Çünkü önceden planladınız. Aklınıza bir şey gelirse o düşünceyi güçlendirmeden bırakın.
-Uyumadan önce sizi geren sohbetler, gerilimli film vs. haberleri seyretmek uyku kalitenizi etkileyecektir.
-Yatmadan önce derin nefes egzersizleri, yoga, dua, meditasyon yaparak zihninizi sıfır noktasına getirin.
-Yatak odanızın karanlık ve havalandırılmış olmasına özen gösterin.
-Uyuyamıyorsanız yatakta kalmayın, gidip kitap okuyabilir, film seyredebilirsiniz.
-Kahve, çay, alkol uyku düzeninizi etkileyebilir, uyumadan iki saat önce artık bedeninizi uyku durumuna getirin.
Bir de şunu belirtmekte fayda var. Bazı kişilerin genetik yapısı daha çok uyumaya meyilli bazı kişiler daha az uyku ile güne dinç uyanabiliyor.
İster çocuklarda, ister ergen ve yetişkinlerde olsun uyumamak bir hastalığın habercisi de olabilir. Eğer bu durum sürekli oluyorsa yine bir uzmandan yardım almak gerekir.
Bebekler yetişkinlere göre daha çok uyuyor olsa da 4 saatte bir kalkabiliyorlar. Çünkü onlarda gündüz ve gece kavramı oluşmaya başlıyor. 3 aydan itibaren uyku saatleri azalsa da uyku dönemleri düzene girecektir. Huzursuz, stresli annelerin bebekleri de daha fazla uyku sorunu yaşayabiliyor.
Çocuğu bebekken daha küçük yaşlarda odasında, kendi yatağında uyumaya alıştırdığınız zaman çocuğun yatağını ayırma gibi bir sorunla uğraşmazsınız. Çocuğa zaman ayırıp odasında kitap okumak, uyumadan önce evdeki ışıkların azaltılması, televizyonun kapanması ve bunları yaparken bir huzur havası içinde olması çocuğun uykuya hazırlanmasını kolaylaştırır.
Öncelikle rahat olsun, stresi azaltın, kendinizle barışın.