Ergenlik deyince aklımıza ne geliyor? Genellikle bu dönemde hem gencin, hem de ailenin yaşayacağı bir takım sorunlar aklımıza gelir. Bunda doğruluk payı var mı? Elbette var. Fakat bu dönemi en iyi şekilde nasıl yönetebiliriz.
Ergenlik deyince hemen aklımıza 13 yaş geliyor. Aslında ergenliğin üç evresi bulunmaktadır. Ön ergenlik; kızlarda:12-13, erkeklerde:13-14, Orta dönem ergenlik:15-18, İleri yaş ergenlik dönemini ise; 18-22 olarak açıklayabiliriz.
Bu yaşta ergenin yaşından doğan muazzam enerjisi, bağımsız olma ihtiyacı, başarılı olma konusunda sosyal beklentileri, dünyadaki yolunu bulmaya çalışan gencin üzerinde baskı yaratmaktadır. Bir de buna korku, heyecan, hormonların değişmesi, fiziksel değişiklikler eklenince bu baskının şiddeti daha da artabilir.
Ergenlerin bu dönemde yaşamış oldukları diğer sorunlar;
Gecikmiş ergenlik (genetik, çevre, beslenme)
Şişmanlıkta ergenlikte genci rahatsız eden sorunlardan biridir. Ki bunun geri planında sağlıkla ilgili bir sorun mu var? Yanlış beslenme alışkanlıkları neler? Gencin baş edemediği psikolojik sorunlar için uzman ve diyetisyen yardımı gerekebilir. Şişmanlık kadar yine gelişme döneminde tam tersi olarak “
Ebeveynlerin genelde bu dönemde kendi gençlik dönemleri akıllarına geliyor. Gençlik yıllarında yaşadıkları veya çevreden duydukları olumsuzlukları çocuklarının yaşamalarını istemiyorlar. Genci bu konuda frenlemeye çalıştıkça, yasaklar koyup, sürekli öğüt verince de sonuç olarak genç ebeveynlerinden uzaklaşabiliyor.
Ailenin çocuğun eğitiminde, yetiştirilmesinde ya çok serbest veya otoriter, aşırı katı tutumu ergende farklı arayış isteği uyandırabiliyor. Güç ve kontrolün veya kaosun, belirsizliğin olduğu ortamlarda gençler uyuşturucunun, seksin, alkol ve şiddetin hâkim olduğu gruplarla bir araya gelebiliyor. Özellikle değer verilmemiş, özgüveni düşük veya çok serbest ailelerde çocuk benlik arayışı içine giriyor.
Aileler bu dönemde neleri yapmaktan kaçınmalıdırlar;
Öncelikle genci kimseyle karşılaştırmak yerine onun biricik olduğunu kabul etmek,
Hafife almak, alay etmek, eksik bulmak, kişiliği üzerinde yorumlar yapmak yerine yaptığı davranışlar üzerinde konuşmak,
Bazı hareket becerilerinin olduğunu unutmamalı onları yermek yerine geliştirmenin yollarını aramalıdır.
Ergenlikte normal olan davranışlar nelerdir?
Gencin okulda, evde sorumluluğu üstüne alma,
Hatalarından ders alma,
Bazen çok özenli, bazen aksi olma,
Arkadaşlarına daha fazla ilgi gösterme ve zaman ayırma,
Sevildiğine inanma. Ergen buna benzer davranışlar gösterdiğinde bu davranışların normal olduğunu kabul edebiliriz.
Ergenlikte normal olmayan davranışlar nelerdir?
Okul ile ilgili en ufak bir sorunu anne-babaya bırakma,
Aynı hataları birçok kez yapma,
Arkadaşlarına ilgi göstermeme,
Sevilmediğine inanmak, gencin bir uzman yardımına ihtiyacı olduğunu söyleyebiliriz.
Bu dönemi aileler, gençler daha zevkli ve daha yaşanır, yönetilir hale getirdikleri taktirde, birbirlerini dinleyip, anlamaya çalıştıklarında, ne çok sıkı, ne çok gevşek bir tutum izlemediklerinde en önemlisi de dürüstlüğe, mizaha, yer verdiklerinde bu dönemde hayatın diğer dönemleri gibi kabul edilip daha mutlu geçirmeyi başarabilirler.
Ebeveynler öncelikle iyi birer rehber olmalıdırlar.